Het onzichtbare gevaar: in woonruimten is ontsnappend koolmonoxide zeer verraderlijk, omdat het geurloos, kleurloos en vrijwel smaakloos is – het inademen ervan kan zeer zware gevolgen voor de gezondheid hebben en zelfs leiden tot de dood. Speciale koolmonoxidemelders (ook wel CO-melders) waarschuwen bij het ontsnappen van dit zeer gevaarlijke gas en bieden zo bescherming tegen levensgevaarlijke vergiftigingen. Daarvoor moeten de melders echter wel correct zijn gemonteerd.
Hoewel rookmelders in afgesloten ruimtes al verplicht zijn, is dat voor CO-melders nog niet het geval. Bovendien kunnen deze apparaten met name in huishoudens waar een houtkachel of een openhaard wordt gebruikt, mogelijke gezondheidsrisico’s tegengaan. Gewone rookmelders zijn in dit geval niet voldoende.
Het gevaar van koolmonoxide
Het uiterst giftige koolmonoxide is een bijproduct dat ontstaat bij een onvolledig verbrandingsproces – dat is altijd het geval wanneer fossiele brandstoffen zoals gas, hout, houtskool of benzine worden verbrand.
Daarom kunnen apparaten zoals kachels, verwarmingen, warmwaterbronnen, geisers, boilers en zelfs grills ook vergiftigingsgevaar opleveren. Zonder defecten is er bij deze apparaten voldoende ventilatie. Op deze manier is de geringe hoeveelheid CO waaraan u wordt blootgesteld, niet bezwaarlijk. Voor dodelijke gevolgen is een wezenlijk hogere koolmonoxideconcentratie nodig, die echter al snel kan ontstaan bij niet goed functionerende luchtkanalen of schoorstenen.
Vreemd genoeg is dat eerder het geval bij nieuwe gebouwen dan bij oudere gebouwen. Door de vaak ontoereikende afdichting van oudere woningen kunnen giftige gassen eenvoudiger in de openlucht ontsnappen, terwijl goede isolatie in nieuwbouw dat verhindert. Bovendien moet u er voor zorgen de kachel niet te zwaar te beladen. Win informatie in over beluchtingstechnieken en ventilatiesystemen voordat u het apparaat in gebruik neemt.
Symptomen en risico’s van een koolmonoxidevergiftiging
Als u wordt blootgesteld aan heel geringe CO-concentraties, treden er symptomen op zoals hoofdpijn, duizeligheid of braken. In hogere doses kan het gevaarlijke koolmonoxide zeer snel leiden tot bewusteloosheid, ademstilstand, hersenschade en in het ergste geval tot de dood.
De juiste locatie voor koolmonoxidemelders
Omdat koolmonoxide ongeveer dezelfde dichtheid heeft als lucht, wordt het gelijkmatig door de ruimte verdeeld. Daarom moeten de waarschuwende CO-melders – in tegenstelling tot gasmelders – op ongeveer 1,5 meter hoogte op de muur worden bevestigd.
Plaats de koolmonoxidemelder in de buurt van mogelijke bronnen van gevaar. Wij raden bovendien aan om minimaal één waarschuwingsmelder in de slaapkamer te plaatsen. Let er bij de montage altijd op dat er voldoende afstand wordt gehouden van installaties die koolmonoxide kunnen uitstoten, zodat u vals alarm voorkomt. Wij raden aan de melder op circa één tot drie meter afstand van potentiële gevarenbronnen te monteren en op ongeveer 30 centimeter afstand van de dichtstbijzijnde muur.
Als uw wooneenheid meerdere verdiepingen heeft, moet u voor elke etage een CO-melder aanschaffen.
Wat te doen als het alarm afgaat?
Als het alarm afgaat, moet u alle personen die zich in de woning bevinden direct naar buiten brengen en de brandweer bellen. De binnenruimtes mogen pas opnieuw worden betreden als de nooddiensten deze weer hebben vrijgegeven.
Let er bovendien op dat alleen het aanbrengen van een koolmonoxidemelder niet het regelmatige onderhoud van de installatie kan vervangen.
Zo kiest u het geschikte product
Pure CO-melders gaan alleen af bij een koolmonoxidealarm. Een gasmelder is in de regel een apparaat waarmee aardgas en vloeibaar gas kan worden gedetecteerd. Het verschil tussen beide apparaten zit in het type stroomvoorziening: Waar gasmelders zijn aangesloten op het stroomnet, kunt u koolmonoxidemelders probleemloos gedurende meerdere jaren op batterijen laten werken.
Afhankelijk van het type, kan de levensduur van de CO-sensoren tussen de vijf en de tien jaar liggen. Daarna moet het apparaat worden vervangen. Moderne modellen beschikken over een vooralarmfunctie of over schermen die al koolmonoxideconcentraties weergeven die onder de gevarengrens liggen – zo heeft u voldoende tijd om in risicosituaties adequaat te reageren. In dit geval klinkt er geen alarm – deze eerste drempelwaarde wordt bijvoorbeeld weergegeven met een knipperende led.
De gevaarlijke drempelwaarden zijn daarentegen minimumeisen: Als de CO-concentratie op 50 ppm (0,005 procent) ligt, duurt het ongeveer 60 tot 90 minuten totdat het alarm afgaat, bij 100 ppm zijn dat 10 tot 40 minuten, bij 300 ppm resteren er drie minuten.
Houd bij de aanschaf van een CO-melder rekening met de volgende criteria
- Het aantal functies – scherm, vooralarm, mogelijkheden voor zelftesten, maximale opslag
- De levensduur van de sensoren – vijf tot tien jaar
- Type, aantal en levensduur van de benodigde batterijen
- Recensies, klanttevredenheid
Koolmonoxidemelders en hybride melders met lange levensduur
De KIDDE CO-melder X10-D2 heeft een sensor met lange levensduur en heeft daarmee een maximale bedrijfsduur van tien jaar. De melder is uitgerust met een scherm en voorvalgeheugen en waarschuwt bij een CO-concentratie vanaf 30 ppm. Het geheugen voor maximale waarden zorgt ervoor dat de uitstoot van gevaarlijke gassen ook na langere afwezigheid betrouwbaar wordt weergegeven. Dankzij de ingebouwde lithiumbatterij hoeven er geen batterijen meer te worden verwisseld.
En met een productlevensduur van elf jaar biedt de EI208IDW nog iets extra. Afzonderlijke statusleds voor werking, alarm en storing. Bovendien kan het apparaat een zelftest uitvoeren en is programmeren mogelijk via een lcd-scherm. Op dat scherm wordt eveneens weergegeven wanneer het apparaat aan het eind van zijn levensduur is. De EI208D beschikt daarnaast over een elektrochemische sensor en is gekalibreerd in echt koolmonoxide. Desgewenst kan het alarm handmatig worden onderdrukt of op stil worden gezet.
Naast pure CO-melders zijn er ook hybride melders verkrijgbaar die koolmonoxide, vloeibare gassen en aardgas kunnen detecteren. Zo herkent de CO-gasmelder met FIGARO-sensor en Display betrouwbaar opeenhopingen van vloeibaar gas en aard- en koolgas gedurende tien jaar. Er wordt direct een zichtbaar en hoorbaar alarm afgegeven als de concentratie in de lucht is verhoogd. De melder werkt met een Europese stekker CEE 7/16 en met een spanning van 230V.
Titelafbeelding: https://de.fotolia.com/id/171230296
