Magazijnen en productiefaciliteiten leveren een belangrijke bijdrage aan het succes van een onderneming. Naast efficiënte machines, slimme magazijninrichting en competente medewerkers is het belangrijk om een goed doordachte halverlichting te hebben. Het plannen van de overstap naar LED biedt magazijnexploitanten een kans om te profiteren van alle voordelen van de moderne verlichtingstechnologie. Deze gids laat zien welke overwegingen nodig zijn voor planning en modernisering. Het laat ook zien welke armatuur de grootste voordelen biedt voor welke toepassing.
LED halverlichting als sleutel tot productiviteit
Magazijnen en productiehallen vormen het hart van veel industriële en e-commerce ondernemingen. Waar kritieke bedrijfsprocessen plaatsvinden en waardevolle goederen worden opgeslagen, zijn de eisen aan bediening en apparatuur bijzonder hoog. Magazijnen en productiehallen moeten rekening houden met trends als duurzaamheid en digitalisering. Tegelijkertijd moeten ze ook ideale arbeidsomstandigheden creëren.
Welke uitdagingen worden met moderne LED halverlichting overwonnen?
De centrale uitdagingen bij de exploitatie van hallen zijn veelzijdig. Enerzijds moeten aspecten zoals de veiligheid voor mens en machine worden gewaarborgd en geoptimaliseerd. Zij moeten ook rekening houden met de kosteneffectiviteit van de maatregelen. Anderzijds zijn meer duurzaamheid, efficiëntie en flexibiliteit in de productie vereist. Daarbij komen nog de thema’s digitalisering, automatisering van processen en naleving van wettelijke voorschriften.
LED-halverlichting helpt de exploitanten van hallen om veel van deze uitdagingen gemakkelijker aan te gaan. Zo slagen ze erin zich te positioneren voor de toekomst. Door over te schakelen op LED-technologie bespaart u energiekosten. Bovendien maakt de LED-technologie het mogelijk om de verlichting individueel aan te passen aan verschillende werkstappen. Dit verhoogt de veiligheid en maakt productief werken met inachtneming van de werkplekvoorschriften mogelijk. Daardoor zijn efficiëntere processen mogelijk, die samen met de energiebesparing voor de rentabiliteit van de ondernemingen zorgen.
En dit zijn nog maar de minimale eisen die bedrijven mogen stellen aan moderne halverlichting. Moderne halverlichtingsarmaturen zijn bovendien de eerste stap in de richting van een alomvattend, in een netwerk opgenomen en toekomstbestendig halverlichtingssysteem. Zo spelen hallenexploitanten in op trends zoals voorspellend onderhoud en geautomatiseerde lichtregeling. Ze spelen ook even snel in op de steeds strengere eisen inzake klimaatbescherming.
Wat biedt de markt?
Het productaanbod voor halverlichting is veelzijdiger en flexibeler dan ooit. Meer en meer fabrikanten richten zich op LED-technologie. Dit biedt gebruikers het voordeel dat ze uit een brede waaier van armaturen het juiste product kunnen kiezen voor hun individuele uitdagingen en budgettaire ideeën.
Ze bieden tal van voordelen: LED-armaturen zijn compact en energie-efficiënt. Een nominale levensduur van 20.000, 50.000 of meer uren vermindert bovendien de behoefte aan onderhoud. Bovendien kan LED-licht dankzij de huidige optiek gemakkelijk worden verspreid en gericht.
Checklist met belangrijkste overwegingen.
Voor een efficiënte planning van verlichtingssystemen in productie- en opslagfaciliteiten worden de belangrijkste wettelijke, technische en veiligheidseisen hieronder samengevat.
Grondbeginselen voor een goede verlichting
Om de halverlichting efficiënt en veilig te kunnen plannen, zijn de volgende richtlijnen onontbeerlijk:
- EN 12481-1: Deze Europese norm geeft geen vaste oplossingen voor de verlichting van hallen. Ze bevat echter wel eisen voor de kwantiteit en kwaliteit van de verlichting voor werkplekken zoals magazijnen en productiehallen. Zij biedt waardevolle hulp bij de planning van een goede halverlichting met een open benadering van de techniek.
Belangrijke kengetallen
Het juiste licht in magazijnen en productiehallen hangt niet alleen af van de gebruikte armaturen, maar ook van een nauwkeurige planning. Centrale vragen hierbij zijn bijvoorbeeld: Hoeveel armaturen zijn er nodig? Hoeveel licht met welke intensiteit moeten ze leveren? Hoe gebruikt u de hal?
Voorbeeld: Voor schilderwerk is een hoge kleurweergave-index vereist, zodat het kunstlicht de kleuren niet te veel vervormt.
Belangrijke kengetallen om de halverlichting te kunnen berekenen en plannen:
- Verlichtingssterkte (lx): afhankelijk van de activiteiten – laadzones 150 lx, expeditiemagazijn 300 lx, bandenproductie 500 lx
- Kleurweergave (Ra): in principe Ra > 40, voor werkplekken Ra > 80
- Verblinding (URG): zo laag mogelijk – bijvoorbeeld voor verkeerszones
- Gelijkmatigheid (UO): Werkgebieden moeten gelijkmatig verlicht zijn
- Stralingshoek: meestal 120°, 60° of 36° – grote waarden zijn ideaal voor sfeerverlichting; hoe kleiner de stralingshoek, hoe gerichter het licht
Een bijzondere uitdaging bij hallen zijn de afmetingen van het gebouw: Halspots kunnen vaak alleen op grote hoogte worden opgehangen en moeten van daaruit grote oppervlakken gelijkmatig en helder verlichten. Hoeveel armaturen daarvoor nodig zijn, hangt af van de verlichtingssterkte die ze moeten bereiken:
Aantal armaturen = (haloppervlak * gewenst luxgetal) / lumen van het armatuur.
Deze formule geeft echter slechts een richtwaarde – omdat onder andere geen rekening wordt gehouden met de hoogte van de hal.
Constructie en montagetypes van armaturen
Als het gaat om de vraag welke constructie- en montagevormen geschikt zijn voor armaturen in hoge hallen, is het niet de esthetiek maar de functionaliteit die in de productieomgeving telt. Tot de klassieke ontwerpen behoren ronde armaturen met afschermingen voor gerichte lichtbundels, lineaire high-bay armaturen met hoge stralingshoeken voor homogeen licht, armaturen voor onder de kast of diffusor armaturen voor vochtige locaties.
Halarmaturen kunnen gependeld of vastgeschroefd worden – ook hier zijn de omstandigheden in de hal en de gewenste flexibiliteit van de halverlichting van doorslaggevend belang.
Omgevingsomstandigheden in de hal
In productiehallen maken stof, vochtigheid, dampen en grote hitte vaak deel uit van het dagelijkse arbeidsleven. Bij de keuze van geschikte halarmaturen moet beslist rekening worden gehouden met deze omgevingsomstandigheden. Als de gebruikte armaturen een passende IP-beschermingsklasse hebben, is een langdurig gebruik zonder schade verzekerd.
Menselijke behoeften
Om mensen in staat te stellen veilig en productief in de hal te werken, moet de verlichting aan talrijke eisen voldoen. Armaturen in productie- of magazijnen moeten:
- flikkervrij en gelijkmatig schijnen,
- van hoge kwaliteit zijn
- geen stoffen bevatten die schadelijk zijn voor de gezondheid, zoals kwik
- werkplekken zodanig verlichten dat de kans op ongevallen zo klein mogelijk is, zonder te verblinden
- aanpasbaar zijn aan verschillende activiteiten, en
- daglicht integreren.
LED-tMet LED-technologie krijgt u optimale en energie-efficiënte verlichting van werkplekken. De vraag naar de juiste verlichtingssterkte duikt vaak op bij de planning. Onderzoek op dit gebied staat nog in de kinderschoenen.
De eerste studies, zoals een studie van Fraunhofer UMSICHT over de invloed van kunstlicht op werknemers in ploegendienst, bieden echter waardevolle aanknopingspunten: Bij de deelnemers was de tevredenheid het grootst bij koel wit licht met een hoge visuele en melanopische verlichtingssterkte. Concentratie, slaperigheid overdag en het slaap-waakritme werden ook positiever beïnvloed bij dynamisch, neutraal wit licht dan bij warm wit licht.
Digitalisering en controle
Aan en uit was gisteren: moderne halverlichting is ook dimbaar of kan met behulp van een DALI interface automatisch via een app worden aangestuurd. Het is waar dat het gebruik van netwerk- en geautomatiseerde lichtsturing geen must is. Toch biedt het vandaag en in de toekomst belangrijke voordelen:
- Bedrijven zijn zo in staat om duurzamer te handelen. In combinatie met aanwezigheidsmelders is het licht alleen beschikbaar wanneer het echt nodig is – en dat spaart energie.
- LED halverlichting verzekert de toekomstige levensvatbaarheid van ondernemingen: Ze zijn daarmee klaar voor verdere digitaliseringsstappen, bijvoorbeeld door hun verlichting via app en in harmonie met het daglicht te regelen.
Welk type gangverlichting is geschikt voor de respectieve toepassing?
Het bovengenoemde aanbod aan beschikbare high-bay armaturen is ook terug te vinden in het Reichelt portfolio. Hier staan armaturen met 4.000 tot 65.000 lm en met neutraal witte en koelwitte kleurtemperaturen ter beschikking.
Het volgende overzicht toont de verscheidenheid aan high-bay armaturen voor individuele uitdagingen. Ze behoren tot de zogenaamde HighBays (hoge hal armaturen), die zich al vele malen bewezen hebben bij het gebruik in hallen – vooral bij hoge plafonds.
De beste keuze voor beginners
Om hallen betrouwbaar te verlichten, zijn LED UFO armaturen zoals de ELED 500105 een veilige keuze. Ondanks een intense verlichtingssterkte van 14.000 lm zijn ze zuinig in verbruik. Dankzij de IP65-classificatie en de robuuste constructie bewijzen ze hun resistentie. De high-bay spot is variabel aan het plafond te monteren en zijn geringe gewicht van slechts 2,5 kg vergemakkelijkt de ophanging.
De rechte: Voor veilige paden
Lineaire HighBays verlichten lange gangpaden, werkplekken en verkoopruimtes homogeen. De OPT HB8156 bijvoorbeeld bereikt dit met een lichtstroom van 15.000 lm, een kleurtemperatuur van neutraal wit 4.500 K en met een bundelhoek van 60°. Terwijl het licht voor veiligheid op de verkeerswegen zorgt, is de armatuur zelf ook beschermd: Een robuuste aluminium behuizing en een splintervrije lens beschermen de armatuur tegen de zware omgevingsomstandigheden die in industriële omgevingen voorkomen.De flexibele: moeiteloos kostenbesparend
Wanneer optimale zichtomstandigheden centraal staan bij de lichtplanning, maken high-bay armaturen zoals de EGB 683635 handig gebruik van hun voordelen. De spot heeft een optimale verblindingsbescherming, is flikkervrij en biedt een efficiënte lumen/watt-verhouding voor een hoog lichtrendement. Omdat de HighBay bovendien dimbaar is, kan hij alle mogelijkheden tot kostenbesparing benutten.
De intelligente: Klaar voor de toekomst
Early adopters en bedrijven die de digitale transformatie mee vorm willen geven, kunnen niet om DALI-armaturen heen. Wie in de toekomst steeds meer processen in de productie of in het warenhuis wil automatiseren, doet er goed aan de OPT 8170 te gebruiken.
De LED HighBay is IoT-geschikt en heeft een DALI 2.0-interface voor intelligente en efficiënte halverlichting – hij bespaart daarmee tot 90 procent energie in vergelijking met conventionele halverlichting. Bovendien voldoet hij aan alle eisen voor moderne halverlichting – van flikkervrij licht tot eenvoudige installatie, zelfs aan hoge halplafonds.
De krachtpatser: Kracht voor grote uitdagingen
Voor bijzonder hoge eisen – en hoge plafonds – is vermogen nodig. De Hall lighting is niet gierig met vermogen: de hoge-lumenversie van de hangende high-bay spot zorgt met 65.000 lm voor uitstekende lichtverhoudingen in de hal. En dat met een lichtrendement van 130 lm per watt, dat de efficiëntie van hogedruknatriumlampen evenaart. De probleemloze werking van de krachtpatser wordt mogelijk gemaakt door een efficiënt thermisch beheer en de IP65 beschermingsklasse.LED halverlichting: Een investering in de toekomst
Ondernemingen, hallenexploitanten, facility managers of elektriciens die een gemoderniseerde halverlichting plannen, vinden hiervoor bij Reichelt alles wat ze nodig hebben. De doorslaggevende factoren bij de keuze van een armatuur zijn functionaliteit, kwaliteit en de individuele uitdagingen in de hal. Met behulp van filters en gegevensbladen kan voor elke eis snel de juiste halverlichting worden gevonden – en dat in elke prijsklasse.
Toch schrikken vele zaalexploitanten er uit kostenoverwegingen voor terug om op LED over te schakelen. De aankoopprijs maakt echter het kleinste deel uit van de totale levenscycluskosten van LED-armaturen. Dankzij hun hoge efficiëntie verdienen ze zichzelf vaak al na enkele jaren terug. Bovendien kunnen de exploitanten van hallen nu al heel wat uitdagingen aan die in de toekomst nog relevanter zullen worden: Stuurbare LED-armaturen kunnen moeiteloos worden aangevuld
Modernisering is ook vanuit juridisch oogpunt de moeite waard. Naast de steeds strengere eisen op het gebied van duurzaamheid worden hallenexploitanten ook voortdurend geconfronteerd met nieuwe juridische uitdagingen – bijvoorbeeld met de Europese WEEE-richtlijn 2012/19/EU en de bijbehorende juridische gevolgen in de EU. Met gemoderniseerde halverlichting zijn exploitanten echter zo goed op de toekomst voorbereid dat ze jarenlang geen last zullen hebben van dergelijke veranderingen.
Foto’s: Adobe Stock, ENOVA
