Uit onderzoek blijkt: Nederlanders verwachten dat de energieprijzen zullen stijgen. Ondanks de reeds getroffen maatregelen willen ze toch verder blijven besparen.
Amsterdam, 18 september 2023 – Verwarmingswetten, energieprijzen, de levensduur van kerncentrales… Geen enkel ander onderwerp is dit jaar zo controversieel geweest als energiebesparing. Worden de Nederlanders het al zat? Integendeel! Uit een enquête van reichelt elektronik blijkt dat de motivatie voor energiebesparing bij Nederlandse consumenten nog altijd hoog is.
Motivatie om energie te besparen is hoog
Meer dan de helft van alle Nederlanders (54%) heeft in de afgelopen 12 maanden al maatregelen genomen om energie te besparen. Dus zijn Nederlanders het inmiddels zat om energie te besparen? Nee, blijkt uit de enquête van reichelt elektronik. 33 procent van de ondervraagden zegt nog steeds gemotiveerd te zijn om de komende winter weer energiebesparende maatregelen te nemen. En 71 procent zou de komende winter net zoveel bezuinigen als afgelopen winter. De reden: de genomen maatregelen werken. 66 procent van de Nederlandse huishoudens konden afgelopen winter energie en dus geld besparen door de maatregelen die ze namen.
Energiebesparing: zo staat Nederland ervoor
De meeste energiebesparende maatregelen die al zijn geïmplementeerd, zijn eenvoudig te implementeren en kosten niet veel. Het vervangen van lampen door LED’s (48%), het verlagen van de kamertemperatuur (45%) en het aanpassen van de levensstijl om minder energie te verbruiken, zoals minder warm water verbruiken of energievreters minder vaak gebruiken (34%), zijn de meest toegepaste methoden. Ook de installatie van zonnepanelen (34%) is populair. Het vervangen van huishoudelijke apparaten is ook een vaak toegepaste maatregel, 29 procent van de ondervraagden heeft al energiezuinigere exemplaren aangeschaft en 26 procent is van plan dit binnenkort te doen. Veel Nederlanders zijn al overgestapt (27%) of zijn van plan om over te stappen (25%) naar een goedkopere energieleverancier. Al zou 28 procent van de ondervraagde graag wel meer duidelijkheid willen over hoe je een goedkoper contract afsluit bij een energieleverancier.
Valt de warmtepomp buiten de boot?
Hoe complexer en duurder de maatregelen, hoe minder populair. Slechts 15 procent van de ondervraagde huishoudens heeft een warmtepomp geïnstalleerd – en slechts 24 procent is van plan er een te installeren. Dit maakt de warmtepomp een van de minst populaire opties om energie te besparen. Bovendien zien de meeste Nederlanders de warmtepomp niet als de eerste optie om het energieverbruik te verlagen. Isolatie is voor hen belangrijker.
Maar dit betekent niet dat de voordelen van de warmtepomp niet worden erkend. Zo komt in de vraag “Welk verwarmingssysteem vind je het meest efficiënt?”, de warmtepomp (27%) op de eerste plaats, op de voet gevolgd door een verwarmingssysteem op zonne-energie (25%). De grootste hindernissen liggen momenteel in de begroting. Bijna een vijfde van de respondenten (19%) kan zich geen energiebesparende maatregelen zoals de installatie van een warmtepomp veroorloven en 18 procent moet te lang wachten voordat de investering in een energiebesparingsmethode zich heeft terugbetaald.
Zorgen over hoge energieprijzen zijn wijdverspreid
Mensen maken zich zorgen over de hoge energieprijzen voor de komende winter. Bijna de helft (46%) vreest dat de prijzen zo sterk zullen stijgen dat ze nog verder zullen moeten bezuinigen. Zo’n 30 procent maakt zich ook zorgen over de politieke situatie, die de voorzieningszekerheid kan beïnvloeden of de prijzen verder kan opdrijven.
Goed nieuws is dat, vergeleken met vorig jaar, minder mensen zich zorgen lijken te maken dat ze hun eigen huis of flat niet meer kunnen betalen vanwege de toenemende kosten. Dat percentage was vorig jaar 30 procent, dit jaar is dat nog 15 procent. Toch heeft slechts 28% van de Nederlanders helemaal geen zorgen over de komende winter en bijna tweederde (60%) verwacht dat de energieprijzen het komende jaar verder zullen stijgen.
Wat kunnen mensen doen?
Dus wat moet er gebeuren zodat nog meer mensen energie kunnen besparen en zich veiliger voelen? Als het gaat om grote investeringen, zijn de handen van mensen vaak gebonden omdat ze zelf niet verantwoordelijk zijn voor de beslissing. Ongeveer een kwart (24%) zegt bijvoorbeeld geen actie te kunnen ondernemen omdat ze geen eigenaar zijn van het gebouw of geen toestemming kunnen krijgen. Daarom zijn velen (36%) geïnteresseerd in hoe ze energie kunnen besparen met kleine veranderingen in het dagelijks leven.
Ook is er veel vraag naar informatie en educatie. Zo willen respondenten graag weten hoeveel geld ze kunnen besparen door specifieke maatregelen (36%) en welke huishoudelijke apparaten ze moeten vervangen of minder gebruiken om energie te besparen (28%).
Wat mensen het meest willen van de overheid zijn meer concrete maatregelen om de energiekosten te verlagen (46%) – gevolgd door meer ondersteuning voor het gebruik van hernieuwbare energie (30%) en een snellere uitbreiding van hiervan (24%). Ook wil 22 procent van de ondervraagden geen nieuwe contracten voor olie- of gasleveranciers uit ondemocratische landen of met een onethische winning.
“Ik begrijp de bezorgdheid van mensen over de hoge energieprijzen heel goed”, zegt Jan Pakusa, Product Manager Power Supplies and Test & Measurement bij reichelt elektronik. “Daarom is het goed om energie te besparen met kleinere, haalbare maatregelen. Dit betekent echter niet dat je het zonder toekomstige technologieën zoals zonne-energieopwekking hoeft te doen. Zo zijn er nu veel manieren om tegen lage prijzen een balkoncentrale te installeren en zo de elektriciteitsrekening duurzaam te verlagen.”
Afbeeldingen: Adobe Stock, reichelt elektronik
